Mindfulness betekent letterlijk aandachtig zijn. Aandacht waarvoor? Aandacht voor het huidige moment. Een sterke gerichtheid op het verleden gaat vaak gepaard met depressie. Wanneer men echter te veel gericht is op de toekomst, heeft men dikwijls te kampen met angst en paniekstoornissen.
Mensen met depressie hebben een heel strenge innerlijke criticus. Ze spreken tot zichzelf met een harde stem; blijven zichzelf keer op keer op de kop slaan voor fouten die ze - soms jaren geleden - gemaakt hebben. Soms gaat het voor een buitenstaander over echte banaliteiten. En toch blijven ze opnieuw en opnieuw overdenken hoe ze het anders hadden moeten doen. Overmand door schuldgevoelens en een steeds negatiever zelfbeeld, geraken ze verlamd en kunnen vaak letterlijk geen kant meer op.
Een grote gerichtheid op die toekomst impliceert een verlangen naar 'wat men nog niet heeft' of angst te verliezen wat men wel heeft. De gedachten zitten vol vooronderstellingen en scenario's die misschien nooit plaats zullen vinden. Er ontstaat twijfel en angst om niet te zullen voldoen aan de eigen of andermans verwachtingen. De stress die dit oplevert kan bij sommigen een zekere geremdheid veroorzaken die de kans op falen wel degelijk vergroot. Anderen gebruiken die stress juist als drijfveer en kunnen bergen verzetten. Het risico is wel dat het nastreven van steeds hogere doelen aanleiding geeft tot een opgebrand lichaam. Dat is wat men een burn-out noemt. In beide gevallen ziet men dat deze mensen vaak last hebben van paniekaanvallen of een gevoel van angst.
Dit zijn de meer extreme gevallen en de meeste mensen zweven hier ergens tussenin. Men wil het niet altijd gezegd hebben maar de christelijke waarden en normen zitten nog sterk verankerd in onze maatschappij. De begrippen schuld en boetedoening zitten nog heel sterk ingebakken in onze cultuur en worden bij velen met de paplepel ingelepeld. Daarnaast leven we met zijn allen onder grote druk in een maatschappij die steeds sneller gaat en steeds hogere verwachtingen creëert. Het voorbije jaar kwamen al heel wat twintigers bij me langs die in paniek zijn omdat ze er nog niet in geslaagd zijn om én een carrière én een gezin op te bouwen en liefst ook nog een huis gebouwd te hebben. Vooral vrouwen voelen deze druk heel sterk want zij moeten ook nog eens een jonge hippe moeder worden. Jammer maar wel de realiteit van vandaag.
Een veel gezondere levenshouding die heel wat minder stress met zich meebrengt is deze van aanwezigheid in het huidige moment. Door jezelf te verdiepen in mindfulness ontstaat er een bewustwording van de mentale processen die zich afspelen of de emoties die aanwezig zijn. Hierdoor ontstaat er steeds meer ruimte om bewustere keuzes te maken: meegaan in de automatische piloot en piekeren of overmand worden door angst? Of met niet-oordelende vriendelijke aandacht opmerken dat je piekert of angstig bent en terugkeren naar de adem als anker of bij de emotie blijven zolang als nodig is. Geleidelijk aan groeit het inzicht dat elke dag een nieuwe dag is; ja zelfs elk moment een nieuw moment. Niet enkel accepteer je dat het verleden voorbij is en niet meer veranderd kan worden. Je beseft ook dat moeilijke periodes eindig zijn. Dit schept hoop en bijgevolg ook moed. Daarnaast accepteer je tevens dat ook de mooie periodes eindig zijn . Je bederft ze niet langer door je zorgen te maken over deze eindigheid maar geniet van de mooie tijd.
Reactie plaatsen
Reacties
In een tijd waar velen kampen met onzekerheden, burn outs e.a. is het zeker mooi dat iemand hen kan helpen om terug te genieten van het heden. De toekomst gaat er dan sowieso al rooskleuriger uitzien.